Ontstaan en werking van onze
Heem- en Geschiedkundige Kring
Ontstaan
Onze vereniging is op donderdag 10 februari 1939 gesticht als onderafdeling van Davidsfonds-Wetteren. Als naam kozen de stichters voor 'Studiekring voor heemkunde'. Het eerste initiatief was de uitgave in mei 1940 van het boek “Jan Broeckaert, zijn leven en zijn werken”. Medewerkers aan dit boek waren:
Naar aanleiding van het verschijnen van het boek veranderden we onze naam in 'Jan Broeckaertkring'. We traden toe tot en waren medestichter van de Gewestelijke bond voor heemkunde (1942) en maakten ons los van het Davidsfonds (1943) om een zelfstandige vereniging te worden met maandelijkse vergaderingen en verschillende lezingen. De oorlogsomstandigheden belemmerden evenwel de verdere uitbouw van onze Jan Broeckaertkring.
In 1953 namen we een nieuwe start onder een nieuwe en vanaf dan definitieve naam: “Heem- en geschiedkundige kring Jan Broeckaert” (HGKJB). Het jaar erop rolde het eerste nummer van ons 'Tijdschrift voor heemkunde en geschiedenis' uit de 'stencilmachine'. Ons tijdschrift leeft nu verder als 'Nieuwsbrief'. Ook in 1954 namen we het statuut van vzw aan.
Ons 'museum' werd in wat nu het oud gemeentehuis is, officieel geopend in september 1959. De archeologische resten, twee jaar daarvoor opgegraven in het urnenveld van Massemen, waren een eerste pronkstuk en trokken veel publiek. We lieten spijtig genoeg de kans voorbij gaan – door niet in te gaan op de herhaalde vraag van het gemeentebestuur – om een gemeentelijk museum te worden. Tegelijk met de uitbouw van het museum legden we een museumbibliotheek aan, met boeken, bidprentjes, prentkaarten, archieven en andere foto's.
In 1964 vierden we het 25-jarig bestaan van onze heem- en geschiedkundige kring en de 10de jaargang van ons tijdschrift, met een ontvangst op het gemeentehuis, een academische zitting en een lezing over en de uitgave van de 'Demografische en sociaal-ekonomische evolutie van Wetteren' door en van Jozef De Brouwer. Hetzelfde jaar sloten we aan bij het nieuw opgerichte 'Verbond voor heemkunde van Oost-Vlaanderen'.
Onze werking
Heemkunde gaat zowel over de omgeving waarin we leven als om de mensen die erin leven. We willen als heem- en geschiedkundige kring dan ook het lokale Wetterse, Massemse en Westremse erfgoed en verleden bestuderen en leren kennen, bewaren en toegankelijk maken. Dat we dit heel ruim opvatten, kan je zien aan de opsomming van mogelijke interesse- en werkgebieden:
verklaring van buurt- en straatnamen, veld- en bosnamen (toponymie)
de oorlogen in onze (fusie)gemeente
de familiegeschiedenis
de uitbouw van een documentatiedienst over onze gemeente en regio (boeken, tijdschriften en kranten(knipsels), (post)kaarten, affiches, archief, foto's, dia's, video's, films...)
verzamelen van 'erfgoedobjecten': denk aan wat we in ons museum bewaren: de boerenkeuken, apotheek, religieuze voorwerpen...
meewerken aan initiatieven zoals erfgoeddag, open monumentendag, de nacht van de geschiedenis...
...
We organiseerden en organiseren lezingen, werkbezoeken aan musea en bibliotheken, tentoonstellingen in ons museum (onder andere de jaarlijkse kermistentoonstelling), rondleidingen en andere educatieve activiteiten voor scholen en groepen, heemkundige wandelingen...